Casino Online Hỗ Trợ

Soạn bài Trưa tha hương

I. Tìm hiểu chung

Soạn bài Trưa tha hương là phần kiến thức quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 7, sách Cánh diều. Bài thơ này thể hiện tâm trạng cô đơn, buồn tủi của người con xa quê hương trong buổi trưa yên tĩnh.

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Hoàn cảnh ra đời:

Trưa tha hương được sáng tác vào năm 1936, khi tác giả Tế Hanh đang xa quê hương đi học xa. Bài thơ thể hiện nỗi niềm nhớ nhà da diết và sự cô đơn trong tâm trạng của người con xa xứ.

2. Nội dung:

Bài thơ có bố cục 5 khổ, mỗi khổ 4 câu. Hai khổ đầu tả cảnh một buổi trưa ở làng quê, với hình ảnh thiên nhiên yên tĩnh và vắng lặng. Hai khổ tiếp theo thể hiện nỗi nhớ quê của tác giả, được bộc lộ qua hình ảnh người bà hiền hậu. Khổ cuối là lời khẳng định tình yêu tha thiết dành cho quê hương.

III. Bảng tóm tắt:

Nội dung	Khổ thơ	Hình ảnh	Biện pháp nghệ thuật	Tác dụng
Cảnh buổi trưa yên tĩnh ở làng quê	Khổ 1, 2	Sóng nước, trời xanh, rặng liễu	So sánh, nhân hóa, ẩn dụ	Thể hiện sự vắng lặng, yên bình
Nỗi nhớ quê của tác giả	Khổ 3, 4	Hình ảnh bếp lửa, người bà hiền hậu	Ẩn dụ, hoán dụ	Thể hiện nỗi nhớ da diết và tình yêu thương dành cho quê hương
Tình yêu tha thiết dành cho quê hương	Khổ 5	Hình ảnh quê hương	Soi sáng, hoán dụ	Khẳng định tình yêu quê hương mãi trường tồn

IV. Đánh giá:

Bài thơ Trưa tha hương là bức tranh tâm trạng lãng mạn, giàu tính chất tạo hình. Ngôn ngữ trong sáng, hình ảnh đẹp, giàu sức gợi cảm đã thể hiện thành công nỗi lòng của người con xa xứ.

V. Tài liệu tham khảo:

• Soạn bài Trưa tha hương – ngắn nhất Cánh diều – VietJack
• Soạn bài Trưa tha hương | Hay nhất Soạn văn 7 Cánh diều
• Soạn bài Trưa tha hương SGK Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh diều – chi tiết
• Trưa tha hương – Trang web soạn văn, soạn bài, giải bài tập
• Soạn bài Trưa tha hương – Trần Cư – Ngữ văn 7 Tập 2 Cánh Diều
• Trưa tha hương – Tác giả tác phẩm (mới 2022) – VietJack
• Soạn bài Trưa tha hương SGK Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh diều chi tiết
• Trưa Tha Hương: Nội Dung Tác Phẩm + Giá Trị
• (Ngắn gọn) Soạn bài Trưa tha hương – Hoatieu.vn
• Trưa tha hương – Trần Cư – Ngữ văn 7 Tập 2 Cánh Diều

Làm thế nào để học sinh hiểu sâu về tâm trạng nhân vật trong ‘Trưa tha hương’?

Hiểu sâu về tâm trạng nhân vật trong văn học là một bước quan trọng để cảm thụ tác phẩm và rèn luyện kỹ năng đọc hiểu. Với bài thơ “Trưa tha hương” của Tản Đà, việc nắm bắt tâm trạng nhân vật chính là chìa khóa để thưởng thức vẻ đẹp nghệ thuật và chiều sâu tư tưởng của tác phẩm.

Phân tích tâm trạng nhân vật

Để phân tích tâm trạng nhân vật trong “Trưa tha hương”, có thể sử dụng bảng sau:

Khổ thơ	Hình ảnh	Biện pháp tu từ	Tâm trạng nhân vật
1	“Quán vắng khách, trống trải bàn im”		Tâm trạng buồn bã, cô đơn
2	“Vết chân người, trên nẻo về râm”	So sánh	Hoài niệm về quê hương, khao khát nơi chốn bình yên
3	“Nghe chim gù, dưới núi đá cheo leo”		Tâm trạng rợn ngợp, lo sợ
4	“Gió cành cây, như tiếng khóc than”	Nhân hóa	Tâm trạng bi quan, tuyệt vọng
5	“Lá chuối vàng, như xé ruột người”	So sánh	Tâm trạng đau khổ, thương xót
6	“Nhìn cánh chim, bay ngược về non cũ”		Khao khát tự do, muốn thoát khỏi hoàn cảnh hiện tại
7	“Lòng tiếc thương, như nắng xế vàng”	So sánh	Tâm trạng tiếc nuối, buồn bã

Phân tích nghệ thuật

Bên cạnh việc phân tích tâm trạng nhân vật, việc phân tích nghệ thuật của tác phẩm cũng giúp học sinh hiểu sâu hơn về tác phẩm. Một số yếu tố nghệ thuật nổi bật trong “Trưa tha hương” bao gồm:

• Hình ảnh: Hình ảnh quen thuộc, giản dị nhưng được miêu tả bằng con mắt tinh tế, gợi nhiều cảm xúc.
• Biện pháp tu từ: Nhân hóa, so sánh được sử dụng hiệu quả, giúp tăng sức gợi hình gợi cảm cho tác phẩm.
• Ngôn ngữ: Ngôn ngữ thơ bình dị, gần gũi nhưng giàu tính biểu cảm.
• Giọng điệu: Giọng thơ u hoài, man mác, thể hiện tâm trạng cô đơn, buồn bã của nhân vật.

Kết bài

“Trưa tha hương” là một bài thơ hay, chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc. Việc phân tích kỹ lưỡng tâm trạng nhân vật và nghệ thuật của tác phẩm sẽ giúp học sinh hiểu sâu hơn về tác phẩm, từ đó nâng cao khả năng cảm thụ văn học và rèn luyện kỹ năng đọc hiểu.

Đâu là những câu hỏi thường gặp khi học bài “Trưa tha hương”?

I. Giới thiệu

Bài “Trưa tha hương” của Tản Đà là một trong những tác phẩm thơ nổi tiếng của văn học Việt Nam. Bài thơ khắc họa nỗi cô đơn, buồn tủi của người con xa quê trong một buổi trưa oi ả. Để hiểu rõ hơn bài thơ, người học thường gặp một số câu hỏi sau:

II. Các câu hỏi thường gặp

Câu hỏi	Trả lời
Hoàn cảnh sáng tác của bài thơ?	Bài thơ được sáng tác vào mùa hè năm 1942, khi Tản Đà phải sống tha hương, xa cách gia đình, người thân.
Nội dung chính của bài thơ?	Bài thơ thể hiện nỗi buồn cô đơn, tủi hờn của tác giả trong hoàn cảnh tha hương. Cảm xúc ấy được thể hiện qua khung cảnh buổi trưa hè oi ả, vắng lặng và những hình ảnh, chi tiết liên tưởng đến quê hương.
Nghệ thuật của bài thơ?	Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như: so sánh, ẩn dụ, đối lập, … để tạo ra những hình ảnh sinh động, giàu sức gợi. Ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc. Giọng điệu thơ khi sầu lắng, khi bực dọc, khi chua chát.
Ý nghĩa của bài thơ?	Bài thơ “Trưa tha hương” là tiếng lòng của Tản Đà, đồng thời cũng là tiếng lòng của những người con xa quê. Bài thơ nhắc nhở chúng ta trân trọng tình cảm gia đình, quê hương.

III. Kết luận

Với những câu hỏi thường gặp trên, hi vọng các em học sinh sẽ hiểu rõ hơn nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của bài thơ “Trưa tha hương”.

---

Lưu ý: Bài viết này chỉ là hướng dẫn, không có kết luận. Người học có thể dựa vào các câu hỏi và trả lời trên để tìm hiểu sâu hơn về bài thơ “Trưa tha hương”.

Vì sao “Trưa tha hương” được coi là một trong những bài thơ hay nhất về đề tài xa quê?

“Trưa tha hương” là một trong những bài thơ hay nhất về đề tài xa quê của nhà thơ Tản Đà. Bài thơ được viết bằng thể thất ngôn bát cú Đường luật, với âm điệu buồn man mác, da diết, thể hiện nỗi nhớ quê hương da diết của tác giả khi đang sống nơi đất khách quê người. Vậy, vì sao “Trưa tha hương” lại được coi là một trong những bài thơ hay nhất về đề tài xa quê?

1. Nội dung bài thơ:

Bài thơ “Trưa tha hương” là lời tâm sự của nhà thơ khi đang sống xa quê. Khung cảnh buổi trưa ở nơi đất khách tao gợi cho tác giả nỗi nhớ quê da diết. Nỗi nhớ ấy thể hiện qua các chi tiết:

• Hình ảnh cánh chim:

Trên chừng cửa sổ bóng song loang, Chòm mát che hiên tiếng não nùng. Hoa rụng chiều thôn theo gió bặt, Cánh chim xa tổ nhớ đường trường.

Hình ảnh cánh chim xa tổ bay về phương xa gợi liên tưởng đến chính hoàn cảnh của tác giả: cũng đang sống tha hương, nhớ quê da diết. Hình ảnh ẩn dụ này cũng gợi lên cảm giác cô đơn, lạc lõng của tác giả nơi đất khách.

• Âm thanh của ve:

Ve kêu bẳn bẳn tiếng trùng dương, Dưới rợp trời cao bóng xế tà. Bến cũ thuyền ai vừa mới đậu, Vài câu hỏi đáp lạnh như ngà.

Tiếng ve kêu inh ỏi cũng góp phần gợi nỗi buồn nhớ quê của tác giả. Tiếng ve là âm thanh quen thuộc của mùa hè ở quê nhà, nay vang lên nơi đất khách lại càng khiến tác giả thêm nhớ thương quê hương.

• Câu hỏi đáp lạnh lùng:

Bến cũ thuyền ai vừa mới đậu, Vài câu hỏi đáp lạnh như ngà.

Tác giả hỏi thăm quê nhà qua vài câu hỏi, nhưng nhận lại sự thờ ơ, lạnh lùng của người nơi đất khách. Điều này khiến tác giả càng thêm cô đơn, thất vọng.

2. Nghệ thuật thơ:

“Trưa tha hương” sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc để miêu tả nội tâm của tác giả:

• Hình ảnh thơ: Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh giàu tính biểu tượng như cánh chim xa tổ, tiếng ve kêu, bến cũ,… để thể hiện nỗi nhớ quê.
• Âm thanh thơ: Bài thơ sử dụng nhiều thanh bằng, thanh trắc, kết hợp với gieo vần, tạo nên âm điệu trầm buồn, da diết.
• Ngôn ngữ thơ: Tác giả sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi nhưng vẫn hàm chứa nhiều ý nghĩa sâu xa.

3. Ý nghĩa bài thơ:

Bài thơ “Trưa tha hương” không chỉ diễn tả nỗi nhớ quê của tác giả mà còn thể hiện tâm trạng cô đơn, lạc lõng của người xa xứ. Đồng thời, bài thơ cũng cho thấy tình yêu quê hương tha thiết của Tản Đà. Đây là đề tài bất hủ trong thi ca Việt Nam, đặc biệt là những bài thơ về đề tài xa quê.

4. Tổng kết:

“Trưa tha hương” là một bài thơ hay về đề tài xa quê với nội dung sâu sắc, ngôn ngữ giản dị, giàu hình ảnh và nghệ thuật. Bài thơ thể hiện nỗi nhớ quê da diết của tác giả, đồng thời góp phần khẳng định tình yêu quê hương tha thiết của con người Việt Nam.

Bảng đánh giá:

Tiêu chí	Điểm
Nội dung	5
Nghệ thuật	4
Ý nghĩa	4
Tổng cộng	13

Lưu ý: Đây chỉ là bảng đánh giá ví dụ, điểm số có thể thay đổi tùy thuộc vào cách chấm điểm của từng người.

1. Khi nào nên dạy bài ‘Trưa tha hương’ trong chương trình Ngữ văn 7?

Bài thơ “Trưa tha hương” của Tản Đà là một tác phẩm thơ đặc sắc, thể hiện nỗi buồn nhớ quê hương sâu sắc của tác giả khi phải sống xa quê. Vậy, khi nào nên dạy bài thơ này trong chương trình Ngữ văn 7?

1.1. Yêu cầu về kiến thức và kĩ năng của học sinh lớp 7

Theo chương trình Ngữ văn 7, học sinh cần đạt được những yêu cầu sau về kiến thức và kĩ năng:

• Nắm vững kiến thức về các thể loại văn học, trong đó có thơ trữ tình.
• Hiểu biết về các biện pháp tu từ và khả năng sử dụng chúng trong sáng tác văn học.
• Khả năng cảm thụ văn học, bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ trước tác phẩm văn học.
• Khả năng phân tích, đánh giá tác phẩm văn học.
• Khả năng viết đoạn văn, bài văn nghị luận xã hội về các vấn đề liên quan đến tác phẩm văn học.

1.2. Nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Trưa tha hương”

Bài thơ “Trưa tha hương” có nội dung chính là nỗi nhớ quê hương da diết của tác giả khi phải sống xa quê. Nỗi nhớ ấy được thể hiện qua nhiều hình ảnh thơ đặc sắc như: “lòng quê”, “con sáo”, “bóng tre”, “dòng suối”, “hư vô”. Nghệ thuật của bài thơ cũng rất đặc sắc, thể hiện qua việc sử dụng các biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa,…

1.3. Thời điểm thích hợp để dạy bài thơ “Trưa tha hương”

Dựa vào yêu cầu về kiến thức và kĩ năng của học sinh lớp 7, cũng như nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Trưa tha hương”, tôi cho rằng thời điểm thích hợp để dạy bài thơ này là trong học kì II, lớp 7. Sau khi học sinh đã được học về các thể loại văn học, các biện pháp tu từ và có những kiến thức nhất định về văn học Việt Nam, họ sẽ có đủ khả năng để tiếp cận và cảm nhận bài thơ một cách tốt nhất.

Bên cạnh đó, thời điểm học kì II cũng là thời điểm học sinh bắt đầu có những trải nghiệm về cuộc sống xa nhà, xa quê. Chính những trải nghiệm này sẽ giúp học sinh dễ dàng đồng cảm với tâm trạng của tác giả trong bài thơ.

2. Bảng tóm tắt ưu nhược điểm của việc dạy bài thơ “Trưa tha hương” trong học kì I và học kì II lớp 7:

Thời điểm	Ưu điểm	Nhược điểm
Học kì I	– Học sinh đã được trang bị kiến thức cơ bản về văn học	– Học sinh chưa có nhiều trải nghiệm về cuộc sống xa nhà, xa quê
Học kì II	– Học sinh đã có những trải nghiệm về cuộc sống xa nhà, xa quê	– Chương trình học có thể bị ảnh hưởng bởi các kì thi học kì và thi học sinh giỏi